To, czy ludzie w mniejszym czy większym stopniu chcą naśladować Jezusa i być chrześcijanami, to już inna kwestia. Wszystko to zależy od tego, czy Bóg udzieli im – a oni to przyjmą dobrowolnie – łaski wiary w Jezusa i stania się członkiem Kościoła poprzez przyjęcie chrztu. Powodem ewangelizacji jest Dobra Nowina dla wszystkich, pragnienie głoszenia jej innym w pełni radości!
Znaczącą częścią naszego życia dzieci Bożych stanowi nasza miłość względem wszystkich istot ludzkich – a zwłaszcza wobec ubogich i uciśnionych – aby poznali, że Bóg ich kocha i troszczy się o nich. I tak, od początku do dzisiaj, miłość wzlgędem ludzkości, przede wszystkim – ludzi ubogich i uciśnionych – stała się znakiem wyróżniającym chrześcijaństwo. Dlatego też zakładamy szkoły, budujemy szpitale, domy dla ludzi w podeszłym wieku i podejmujemy różne dzieła miłosierdzia.
Pierwszym i kluczowym sposobem dzielenia się wiarą jest stworzenie chrześcijańskiego klimatu w naszych szkołach i nasze silne przekonanie, że już od pierwszej chwili, kiedy uczeń przekracza progi katolickiej i salezjańskiej szkoły, musi mieć wrażenie, że wkracza w nowe środowisko, które jaśnieje światłem wiary. Jeśli nie będzie tego szczególnego środowiska, wtedy niewiele będzie to miało wspólnego ze szkołą katolicką. Stąd też, co może wydać się zaskoczeniem, wyzwaniem, które dzisiaj staje przed nami, jest sprawienie, by nasze szkoły nie stawały się mniej, ale bardziej katolickie!
Pytanie, jakie musimy sobie postawić, a wraz z nami nasi współpracownicy, jest następujące: “Jak ewangelizować w naszej szkole?”. Jestem pewien, że odpowiedź byłaby taka: “Mamy mszę, rozmowy, katechezę, rekolekcje, obchody świat, obrazy religijne na ścianach...”. Musimy wiedzieć, że reszta dnia wypełniają różne zajęcia edukacyjne: różne lekcje, zajęcia w bibliotece, rekreacja, gry, egzaminy... “Wychowujemy i ewangelizujemy!”.
Wydaje się to wszystko doskonałe, ale musimy tutaj wykazać czujność! Istnieje ryzyko, że będziemy traktować edukację i ewangelizację jako dwie odmienne rzeczywistości. Być może nigdy nie zatrzymamy się, aby przyznać, że całe nasze dzieło wychowawcze musi być ewangelizacyjne!
Ksiądz Bosko ujął znaczenie wychowania w trzech słowach: “zdrowie, nauka i świętość”. Parafrazując te słowa, możemy je zastosować w odniesieniu do “działań, które są ukierunkowane na polepszenie strony ludzkiej, kulturalnej i duchowej, a które się harmonijnie integrują w osobowości młodego człowieka. Pedagogika Księdza Bosko skupia się na dobrostanie ludzi młodych. Ks. Bosko napisał: “Kochaj to, co kochają młodzi... aby oni kochali to, co ci leży na sercu”. Jednemu chłopcu dał możliwość nauki, innemu – wykonywanie praktyki w zakresie jakiegoś zawodu, który pozwoli mu zarabiać na życie jako uczciwemu obywatelowi. I było jeszcze coś: Księdzu Bosko zależało na zbawieniu chłopców, wychowywał ich w prawdziwie chrześcijański sposób, zapewniając im edukację religijną, co prowadziło go do pełni radości. “Oczekuję was w Raju”... Takie jest ostateczne przeznaczenie każdego wychowania.
Wychowuje się na taką miarę, na jaką się kocha. Pedagodzy dobrze o tym wiedzą. Ksiądz Bosko mawiał: “Wychowanie jest sprawą serca” i dodawał, ze system prewencyjny zasadzał się całkowicie na Hymnie o miłości św. Pawła: “Miłość jest cierpliwa, miłość jest łaskawa; wszystko znosi, we wszystkim pokłada nadzieję, wszystko przetrzyma”. Ksiądz Bosko był przekonany, że tylko Bóg może nauczyć nas kochać jak On i wychowywać jak On. Stąd wypływa rola religii w systemie prewencyjnym.
Bardzo często jest przytaczany ten fragment z Listu z Rzymu z 1884 roku: “Kto wie, że jest kochany, kocha. A kto jest kochany, otrzyma wszystko od młodzieży”. Istotnie, w wieku dziewięciu lat mały Janek Bosko miał usłyszeć: “Nie biciem, ale łagodnością i miłością będziesz musiał zdobyć tych twoich przyjaciół”.
Jest to miłość, która świadczy o oddaniu się wychowawcy jako “osoby, która całkowicie poświęca się na rzecz dobrostanu swoich wychowanków”. Ta postawa sprawia, że wychowawca daje z siebie to wszystko, co jest w stanie przekazać młodzieży.
Ks. Franco Pinto SDB
